Bu yıl tarımda üretim planlanmasına geçerek yeni bir devri başlatan bakanlık, bu kapsamda su eserleri ve hayvancılık ile bitkisel üretimde yeni dayanak modellerini uygulamaya aldı. Bakanlık, bir başka kıymetli adımı da işlenmeyen tarım yerlerine yönelik attı. Üretim seferberliği çatısı altında kelam konusu toprakların dönemlik ziraî emelli kiraya verilmesine yönelik süreçleri yönetmelikle belirledi.
Düzenlemeyle ülkede ziraî üretimin artırılması planlanırken, AA muhabiri işlenmeyen tarım topraklarının dönemlik olarak ziraî maksatlı kiraya verilmesine ait merak edilen 10 soru ve karşılığını derledi. Bu sorular ve yanıtları şöyle:
Hangi yerler kiralanacak?
Hazinenin özel mülkiyetinde yahut devletin karar ve tasarrufu altında bulunan tarım yerleri hariç, mülkiyeti gerçek yahut hukukî şahıslara ilişkin üst üste iki yıl işlenmeyen tarım toprakları, arazinin vasfının değiştirilmemesi ve kiralayan tarafından ziraî üretimde kullanılması kaidesiyle dönemlik kiraya verilecek.
Kiralanacak topraklar nasıl tespit edilecek?
Kiraya verilecek toprakların tespiti için vilayet yahut ilçe tarım ve orman müdürlükleri bünyesinde oluşturulan Arazi Tespit Kurulu, kadastro parsel bilgileri, uydu manzaraları, coğrafik bilgi sistemleri, öbür kamu kurumlarından elde edilecek datalar üzerinden yapılacak çalışmalar ve yerinde gerçekleştirilecek arazi denetimleriyle işlenmeyen tarım yerlerini tespit edecek.
Arazi tespitinde, bölgelerin hasat devrine de bakılarak 1 Eylül’den 31 Ağustos’a kadarlık mühlet dikkate alınacak.
İşlenmeyen tarım yerleri nerede ilan edilecek?
İşlenmeyen tarım yerleri listesi vilayet yahut ilçe müdürlüklerince mahalle muhtarlıklarının ilan tahtalarında, elektronik ortamda ve il müdürlüğü internet sitesinde ilan edilecek. Arazi malikleri ve öteki ilgililer, listelerle ilgili itirazlarını ilan mühleti içerisinde kurula yapabilecek.
İşlenmeyen Tarım Topraklarının Ziraî Emelli Kiraya Verilmesine Ait Yönetmelik, 22 Ağustos 2024’te yürürlüğe girdi. İçinde bulunulan birinci tespit yılına ilişkin 1 Eylül 2023-31 Ağustos 2024 tarihleri ortasında işlenmeyen tarım topraklarına ait birinci listeler, 30 Eylül 2024’te ilana çıkarılmış olacak. Üst üste iki yıl işlenmeyen yerlere ait birinci listenin ise 1 Eylül 2025’te ilana çıkarılması ve birinci kiralamanın 16 Ekim 2025 tarihinde yapılması planlanıyor.
Arazinin durumu kiralama sürecinde nasıl pahalandırılacak?
Dikili ve örtü altı tarım yerleri kiralama süreçleri kapsamına alınmayacak. Arazi sınıfı, parsel büyüklüğü ve verimlilik durumu ziraî üretim için ekonomik olmayan yerlerin bu durumu tutanak altına alınarak o yılki kiralama süreçlerine dahil edilmeyebilecek.
Kira bedeli nasıl belirlenecek?
Kira bedeli, komite tarafından belirlenen rayiç bedelden düşük olamayacak. Tarım yerlerinin rayiç kira bedelinin tespitinde emsal olarak kullanılmak üzere, kiralanacak tarım yeri ile misal özellikte ve tıpkı yerleşim yerinde bulunan en az üç kiralanmış tarım yeri tespit edilecek.
Arazi kiralamak isteyenler nasıl müracaat yapacak?
İlan edilen tarım yerlerini kiralamak isteyenler, tarım yeri kiralama talep formunu eksiksiz olarak doldurarak ilan müddeti içerisinde vilayet müdürlüğüne müracaat yapacak. Kiralama müracaatları Tarım Toprakları Değerleme ve Edindirme Bilgi Sistemi üzerinden de gerçekleştirilebilecek.
Kiralama sürecinde kimlere öncelik tanınacak?
Kiralama öncelikli olarak, kiraya verilecek tarım yerinin bulunduğu yerleşim yerinde ikamet edenlere, sivil toplum kuruluşlarına ve meslek odalarına yapılacak. Öncelikli kümelerden birden fazla istekli çıkması halinde en yüksek teklifi verene, öncelikli kümelerden istekli çıkmaması halinde ise başka isteklilerden en yüksek teklifi verene kiralama yapılacak.
Kira bedelleri kime ödenecek?
Kira bedeli arazi sahibine ödenecek. Arazi maliklerine yahut hak sahiplerine ulaşılamaması halinde, kira bedelleri bakanlıkça belirlenecek bir kamu bankasında toprağa özgülenerek açılacak üçer aylık vadeli hesapta nemalandırılacak. Mülkiyeti ihtilaflı tarım yerlerinde ihtilafın giderilmesi halinde biriken kira geliri, hak sahiplerine hisseleri oranında dağıtılacak.
Araziler bir sonraki yıl da kiraya verilecek mi?
Kiralama dönemi içerisinde, kiralanan tarım yerlerinin maliklerinden rastgele biri tarafından bir sonraki dönemde üretim yapacağına dair bir müracaat yapılmaması durumunda bu topraklar üst üste iki yıl işlenmeyen tarım yerleri listesine eklenecek.
Emsal olarak kullanılacak tarım toprağının belirlenmesinde akrabalar ve hissedarlar ortası kiralama, toplumsal nedenlerle kiralamalar üzere özel emeli olan kiralama bedellerinin piyasa şartlarını temsil kabiliyetlerine dikkat edilecek.
Kiracılar dayanaklardan yararlanabilecek mi?
Kiralanan tarım toprakları bakanlıkça belirlenen kayıt sistemlerine kaydedilecek ve kiracılar bu yerlerle ilgili ziraî takviyelerden yararlandırılacak.
Emlakta ‘doğrulanmış ilan’ devri resmen başlıyor
Veri politikasındaki amaçlarla sınırlı ve mevzuata uygun şekilde çerez konumlandırmaktayız. Detaylar için veri politikamızı inceleyebilirsiniz.